Johan de Vree ‘Ik kan er niet tegen als er rotzooi blijft liggen’

LITH – In maart en april ligt er, na een ‘hoogwater- periode’, veel zwerfafval langs de oevers van de rivieren. Honderden vrijwilligers gaan elk jaar met prikstok en vuilniszak de oevers af om deze op te schonen. De provincie ondersteunt deze jaarlijkse actie financieel en maakt het onderzoek naar de herkomst van het afval mogelijk. Zodat er ook wat aan de bron van het afval kan worden gedaan.

Door Jan Roosen

‘Zo veel mogelijk waterrecreanten erop wijzen dat ze hun afval (beter) moeten opruimen. Wij zorgen dat er meer afvalbakken en containers geplaatst worden.’ Dat is de corebusiness van Johan de Vree (47) rondom de Lithse Ham. Het gebied omvat ongeveer 250 hectare open water met diverse stranden en een gelijknamig recreatiecomplex en is in rechtstreekse verbinding met de Maas gelegen bij Lith en Kessel.

Leuk maken

Johan is een sprekend voorbeeld van ruwe bolster, blanke pit. Staat voor alles en iedereen klaar, maar laat niet met zich spotten. ‘Ik benader de mensen altijd op een rustige, vriendelijke manier. Dat wordt wat minder als ik ze voor de derde keer tref.’ Johan is toezichthouder voor een deel van de Lithse Ham (‘Ik ken er ieder hoekje en kuiltje’) en tevens alweer 12 jaar voorzitter van de plaatselijke visvereniging HSV de Brasem. Ook is hij scheidsrechter bij voetbalvereniging Norbert Litta combinatie ‘03. ‘De natuur zit er bij mij al van kleins af aan in. Vanaf mijn 8^e zat ik al aan de Maas te vissen; dat vond mijn vader nog best gevaarlijk. Toen ik 15 was, ging ik met de jonge leden van vis- en voetbalclub op stap om, zoals ik dat altijd zeg, ‘kinderen om te laten gaan in de natuur met de natuur’. Daarbij leerde ik ze van meet af aan om hun eigen rommel na het vissen op te ruimen. We trekken één keer per maand langs de oevers en de vijvers om daar gezamenlijk al het afval te verzamelen. Dat is kei leuk om te doen. Na afloop krijgen ze een kleinigheidje als beloning.’ Bij de voetbalvereniging plaatste hij een vangnet bij de uitgang en veel flesjes en blikjes vinden nu hun einde in het net in plaats van in de sloot. ‘Je moet het ook een beetje leuk maken voor de jeugd, want verbieden werkt averechts. Ik ben duidelijk en eerlijk. Iedereen kent elkaar hier in de omgeving en dat helpt mee.’

Dun plastic

Alle verenigingen en particulieren die op de Lithse Ham willen vissen, komen bij Johan omdat hij alle benodigde informatie, contacten en papieren heeft. Hij is ook coördinator voor Landschapsbeheer Oss bij de jaarlijkse opruimactie langs de Maas. Ondanks alle initiatieven ziet Johan het afvalprobleem in de loop der jaren toenemen. ‘Dun plastic is het ergste. Het lost op in kleine deeltjes en komt vervolgens bij de vissen en vogels in het systeem, met de dood als gevolg. Terwijl aan de andere kant de waterkwaliteit van de Maas enorm is verbeterd.’ Dat leest Johan af aan de groeiende hoeveelheid Brasem en Bliek en grotere Voorn. Ook Roofblei en Meerval keren terug.

Vuilniszakken

“De meeste mensen zijn, meer dan in het verleden, beter aanspreekbaar op hun milieugedrag. Iedereen weet ook wel dat de natuur naar zijn grootje gaat als we zo door gaan. Maar het boeit nog steeds te veel mensen jammer genoeg maar matig. Terwijl dat milieubesef juist heel hard nodig is om de natuur te redden. Ik kan er niet tegen als er rotzooi blijft liggen. Ik heb altijd wel een paar vuilniszakken bij me. Veel mensen willen andermans rommel niet opruimen. Maar als iedereen zo denkt, wordt het echt een zootje. Gelukkig komen er steeds meer mensen bij die denken zoals ik. En het aantal vrijwilligers neemt toe door deelname van scholen, verenigingen, noem maar op. We zijn op de goede weg om het nog steeds toenemende probleem stevig aan ta pakken.”

Dit portret is onderdeel van de serie ‘Groene Helden’ die de provincie Noord-Brabant maakte. De serie bevat 7 portretten van Brabantse natuurvrijwilligers. Benieuwd naar de andere verhalen? Kijk op www.brabant.nl/groenehelden.

Zelf aan de slag

Via de website www.schonemaas.nl kun je je aanmelden als vrijwilliger voor de jaarlijkse opruimactie langs de Maas. Via www.nederlandschoon.nl vind je tips en nuttige adressen voor als je ook op andere momenten in het jaar wil helpen om zwerfvuil op te ruimen. Als je dit met je school of (sport)vereniging doet, kan dit zelfs geld opleveren voor je eigen club!